Vliegschaamte versus inleving in andere culturen

Afgelopen zaterdag stond er een opiniestuk in de Volkskrant over vliegschaamte en of de CO2-uitstoot opweegt tegen de verrijking van je leven als je reist en met andere culturen in aanraking komt en je je hierdoor beter kunt inleven in andere mensen. Zie: https://tinyurl.com/v8aknag

Uiteraard, het zal niemand verbazen, kon ik me vinden in deze theorie van Hidde Boersma. Sinds het woord Vliegschaamte is geïntroduceerd negeer ik dat volkomen en ik heb er dan ook totaal geen last van. Ik doe andere dingen om de wereld een klein beetje beter te maken en we kunnen zoals reisorganisatie Koning Aap in het opiniestuk wordt geciteerd “het beste thuisblijven als we de planeet willen redden”. Maar daar tegenover staat dat we dan niet leren van andere mensen, ons minder goed kunnen inleven in andere culturen en hun gewoonten en minder tolerant zijn ten opzichte van mensen met een andere achtergrond dan wijzelf. Er is geen Diandra die niet bereisd is, dus ik weet niet of ik anders in het leven zou staan als ik nog nooit buiten Europa (of Nederland) zou zijn geweest. Maar ik merk wel dat ik met veel mensen op reis een connectie kan leggen, omdat je hun land kent. Als je in de lift staat met iemand uit Taipei en je kunt zeggen:” Oh, I have been in Taipei and in the 101 tower!”, dan heb je meteen een gespreksonderwerp.

Ik beweer altijd, zonder enig wetenschappelijk of ander aangetoond bewijs, dat de rechts populistische politici minder bereisd zijn dan Floortje (Dessing uiteraard) of ik. Dat ze daarom de domme en onwetende dingen zeggen die ze zeggen. Dat ze nog nooit een fatsoenlijk gesprek hebben gevoerd met een Tibetaan, een Vietnamees of een Peruaan. Daarom kunnen ze niet ervaren dat we voor 99% hetzelfde zijn. Ook al zijn onze levens soms helemaal anders, in de kern zijn we allemaal hetzelfde, voelen we hetzelfde en ervaren we dezelfde twijfels, verdrietjes, hoop en vreugde.

Zo was ik met mijn vriendin Dina uit Nepal in een dorpje buiten Kathmandu en we liepen daar rond en hadden een schooltje bezocht en ik vroeg haar of de mensen die hier met zo weinig leefden niet ontzettend ongelukkig waren. Ze keek me bevreemd aan. Ik ging nog verder en vroeg of er in Nepal niet ontzettend veel mensen antidepressiva slikten. Nee, dat medicijn kende ze niet en ze vroeg me dan waarom mensen dat in Nederland dan wel op zo’n grote schaal slikken. Tsja, omdat veel mensen zich ongelukkig voelen en dat gevoel niet willen voelen. Daar kon ze zich niks bij voorstellen. De familiebanden zijn in Nepal hecht, iedereen staat voor elkaar klaar en juist dát, en niet materiele rijkdom, maakt gelukkig. Of in ieder geval minder ongelukkig.

Met Dina heb ik gesprekken zoals ik ook hier met vriendinnen heb terwijl onze levens niet meer van elkaar kunnen verschillen. Toch voel je dat je veel op zielsniveau met elkaar gemeen hebt.

Op mijn India-foto’s komen wel eens negatieve reacties binnen van vrienden. Men heeft al een hekel aan het land, of aan de mensen, zonder er ooit te zijn geweest. Maar ze voelen dan dat het er vreselijk moet zijn. Ik heb daarentegen zelden zulke open, makkelijk contact leggende mensen ontmoet als in India. Iedereen praat met je, is nieuwsgierig naar ons leven, ze veroordelen ook de groepsverkrachting in de bus in Delhi en willen weten wat er dan zoal bij ons gebeurt. Ze zijn het niet allemaal eens met het beleid van premier Modi. In de overvolle aangeduwde metro in Delhi hielp werkelijk de hele coupé me om uit stappen bij het juiste metrostation. Kortom, als je reist merk je dat de meeste mensen gewoon meer dan ok zijn, op jezelf lijken en het beste met de wereld voor hebben. En dat weegt best op tegen de vliegschaamte als je het mij vraagt. Namasté aan de lezers van deze blog! (de ziel in mij, groet de ziel in jou.)